Zespół jelita drażliwego (IBS) – kiedy jelita mówią o stresie Ilona Cwynar|

---

Bóle brzucha, wzdęcia i zmienne rytmy wypróżnień – to nie tylko „wrażliwy brzuch”. Zespół jelita drażliwego (IBS – Irritable Bowel Syndrome) to przewlekła, funkcjonalna choroba przewodu pokarmowego, w której kluczową rolę odgrywa stres, styl życia i mikrobiota. Choć nie jest groźna dla życia, może skutecznie obniżać jego komfort. Dowiedz się, jak rozpoznać IBS, co go nasila i jak wspierać jelita, by odzyskać równowagę.

---

📌 Spis treści:

1. Czym jest IBS?
2. Jakie są objawy i podtypy?
3. Dlaczego jelita reagują tak gwałtownie?
4. Jak diagnozuje się IBS?
5. Czy IBS to choroba przewlekła?
6. Leczenie i dieta – jak działać?
7. Codzienne nawyki wspierające jelita
8. Kiedy warto rozważyć diagnostykę?
9. Jak dbać o jelita na co dzień?
10. Podsumowanie

---

1️⃣ Czym jest IBS?

Zespół jelita drażliwego to zaburzenie czynnościowe, które nie wynika z widocznych zmian strukturalnych. Objawy wynikają z nadreaktywności przewodu pokarmowego, często związanej z układem nerwowym. IBS nie prowadzi do uszkodzeń jelit, ale może wyraźnie obniżać jakość życia.

---

2️⃣ Jakie są objawy i podtypy?

Typowe objawy to:

❌ bóle i skurcze brzucha
❌ wzdęcia
❌ nieregularne wypróżnienia – biegunki, zaparcia lub naprzemienność
❌ uczucie niepełnego wypróżnienia
❌ uczucie zmęczenia, mgła mózgowa

Podtypy IBS:

• IBS-D – z przewagą biegunek
• IBS-C – z przewagą zaparć
• IBS-M – mieszany (zmienne rytmy)
• IBS-U – nieklasyfikowany

---

3️⃣ Dlaczego jelita reagują tak gwałtownie?

• Zmniejszona tolerancja na stres
• Nadwrażliwość trzewna (zbyt silne reakcje na bodźce w jelitach)
• Dysbioza – zaburzenia mikroflory jelitowej
• Zaburzenia motoryki jelit
• Czasem infekcja (tzw. IBS post-infekcyjny)

---

4️⃣ Jak diagnozuje się IBS?

Diagnoza opiera się głównie na wywiadzie klinicznym i tzw. kryteriach rzymskich.
Nie istnieje jedno „testowe badanie” na IBS – wyklucza się inne przyczyny:

🌡️ Badania krwi i stolca
🔬 Kolonoskopia lub gastroskopia (w przypadku nietypowych objawów)
🧠 Ocena psychologiczna i stylu życia

---

5️⃣ Czy IBS to choroba przewlekła?

Tak – ale można skutecznie łagodzić objawy. IBS ma nawrotowy charakter, często powiązany ze stresem, dietą, infekcjami czy zmianą trybu życia.

---

6️⃣ Leczenie i dieta – jak działać?

Leczenie zależy od typu IBS:

✔️ dieta eliminacyjna – np. low FODMAP
✔️ farmakoterapia – rozkurczowe, probiotyki, leki regulujące perystaltykę
✔️ wsparcie psychologiczne – terapia poznawczo-behawioralna, techniki relaksacji
✔️ fitoterapia – mięta pieprzowa, rumianek, melisa

---

7️⃣ Codzienne nawyki wspierające jelita

🥗 Regularne, zbilansowane posiłki
🛏️ Odpowiednia ilość snu
🧘 Redukcja stresu (medytacja, joga, spacer)
🚫 Ograniczenie kofeiny, alkoholu i wysoko przetworzonych produktów
📅 Monitorowanie objawów – dziennik jelitowy

---

8️⃣ Kiedy warto rozważyć diagnostykę?

• Objawy utrzymują się ponad 3 miesiące
• Zmiany rytmu wypróżnień bez znanej przyczyny
• Nietolerancja pokarmowa rozwija się nagle
• Występują inne objawy jak chudnięcie, gorączka, krew w stolcu – wtedy diagnozę musi prowadzić lekarz!

---

9️⃣ Jak dbać o jelita na co dzień?

🦠 Wspieraj mikroflorę probiotykami i prebiotykami
🌾 Wprowadzaj błonnik stopniowo
💧 Pamiętaj o nawodnieniu
📱 Śledź reakcje organizmu na różne produkty
🌿 Sięgaj po zioła łagodzące napięcia jelitowe

---

✅ Podsumowanie

IBS to choroba ciała i umysłu – objawy wynikają z interakcji układu nerwowego i trawiennego. Kluczowa jest obserwacja organizmu, świadoma dieta i wsparcie emocjonalne. Dzięki holistycznemu podejściu możesz odzyskać komfort trawienia i codziennego funkcjonowania – bez bólu i nieprzewidywalnych niespodzianek ze strony jelit.

🌼 Dobrze traktowane jelita odpłacą się równowagą – od środka i na zewnątrz.